Dây sên (xích công nghiệp) là một bộ phận rất quan trọng trong việc truyền động giữa động cơ và nhông xích.
Có nhiều loại dây sên được sử dụng cho các mục đích khác nhau, nhưng chúng chủ yếu được sử dụng để truyền động và truyền tải. Các thành phần cơ bản của dây sên là:
- Má sên: hoạt động như một bộ phận chịu lực chính của lực kéo dây sên. Má sên phải có độ bền và tính chống ăn mòn.
- Con lăn: đóng vai trò như một bộ phận giảm sốc, để bảo vệ các bộ phận khác khi sên và bánh răng tiếp xúc nhau. Con lăn phải có bền mặt cứng và dẻo dai.
- Ống lót: đóng vai trò như bộ phận chịu lực cùng với chốt. Ống lót phải có tính chịu mài mòn cao cũng như độ bền và độ cứng.
- Chốt: đóng vai trò như bạc đạn, chịu lực để nhận lực cắt và uốn khi truyền tải. Nên chốt phải có độ bền cao, dẻo dai và chịu mài mòn.
Co giãn sên:
Trong gian đoạn đầu, thường có sự co giãn ban đầu. Độ giãn ban đầu dưới 0,5% nhìn chung được coi là hợp lý và chấp nhận được. Sau giai đoạn khởi động, dây xích nên dừng co giãn cho tới khi các bộ phận chịu lực bắt đầu bị mòn.
Độ giãn tối đa cho phép khoảng 3% đối với hầu hết các máy móc công nghiệp. Khuyến cáo rằng khi độ giãn dài đạt 1,5% thì nên kiểm tra dây chuyền cẩn thận, và khi độ giãn dài hơn 3% thì nên thay dây.
Theo thí nghiệm sự giãn nở thường phát sinh từ chốt và ống lót cho nên chất lượng của chốt và ống lót là rất quan trọng đối với tuổi thọ của dây sên.
Tải trước
Dây sên trước khi sử dụng chính thức phải thử chạy không tải trước, đây là một phần rất quan trọng. Vì điều này làm cho ổn định sự giãn dài của sên bà làm tăng tuổi thọ của dây sên sau này.
Ngoài ra, một yếu tố khác trong quá trình sử dụng sên là luôn kiểm tra chất bôi trơn.